SİLAHLI KUVVETLERDEN AYIRMA CEZASI
Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu’nda düzenlenen en ağır disiplin cezası Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası ‘dır. Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası dışında kalan disiplin cezaları neticesinde ilgilinin atama, sicil, yurt dışı geçici görev, yurt dışı sürekli görev, üstün başarı kıdemi, statü geçiş sınavı vb seçimlik görevler/özlük hakları açısından menfi kanaat hasıl olması muhtemeldir. Yahut bu disiplin cezalarına istinaden ceza puanlarının toplamı sonucunda Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası verilmektedir.
Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası;
- a) Aşırı borçlanmak ve borçlarını ödeyememek,
- b) Ahlaki zayıflık,
- c) Hizmete engel davranışlarda bulunmak,
ç) Gizli bilgileri açıklamak,
- d) İdeolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere karışmak
- e) Uzun süreli firar etmek,
- f) Disiplinsizliği alışkanlık hâline getirmek,
- g) İffetsiz bir kimse ile evlenmek veya böyle bir kimse ile yaşamak ,
ğ) Gayri tabii mukarenette bulunmak,
- h) Terör örgütleriyle ilişkisi olmak, disiplinsizlikleri sonucu tesis edilebilir.
Ayrıca;
En son alınan disiplin cezasının kesinleştiği tarihten geriye doğru son bir yıl içinde onsekiz disiplin cezası puanı veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam oniki defa veya daha fazla disiplin cezası alma veya en son alınan disiplin cezasının kesinleştiği tarihten geriye doğru son beş yıl içinde otuzbeş disiplin cezası puanı veya en az iki farklı disiplin amirinden toplam yirmibeş defa veya daha fazla disiplin cezası almak halinde de Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası tesis edilmektedir.
Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası genelde “Hizmete engel davranışlarda bulunmak” disiplinsizliğinden dolayı tesis edilmektedir. Fakat bu disiplinsizliğin kanuni tanımı “Uygunsuz davranışlarda bulunmak” disiplinsizliğinin kanuni tanımına benzerdir. Bazı durumlarda, uygunsuz davranışlarda bulunmak disiplinsizliğine karşı hizmete kısmi süreli devam cezası tesis etmek yerine idare takdir hakkını ölçüsüz kullanarak hizmete engel davranışlarda bulunmak disiplinsizliğinden dolayı Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası vermektedir. Bir başka husus ise personel hakkında idari yönden Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası tesis edilmesi ile birlikte genellikle ceza hukuku açısından Savcılığa Suç Dosyası gönderildiği durumlar olmaktadır. Personelin soruşturma aşamasında KYOK/İddianame düzenlenmesi veya kovuşturma aşamasında Beraat/Mahkûmiyet vb karar verilmesi beklenmeden yani suç her türlü şüpheden uzak, kesin, inandırıcı şekilde sübuta ermeden meslekten çıkartılması da hukuka aykırıdır.
İlgililerin diğer disiplin cezaları ile ilgili 60 gün içerisinde iptal davası açmasında seçimlik görevler ve özlük hakları açısından hukuki yarar bulunmaktadır. Bir diğer hukuki yarar ise olası bir Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası ile cezalandırılması neticesinde bu konuya ilişkin ikame edilecek iptal davasında bu davaların sonucunun mevcut dava açısından önem arz edecek olmasıdır.
YÜKSEK DİSİPLİN KURULU
Hakkında yürütülen İdari Tahkikat ve Disiplin Soruşturması sonucunda 6413 sayılı Kanunun 20’nci maddesinde sayılan hallerden bir disiplinsizlik işlediğine kanaat getirilen personel Yüksek Disiplin Kurulu’na sevk edilir.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası; disiplin amirlerinden en az ikisinin teklifi üzerine yüksek disiplin kurulları tarafından verilebileceği gibi, eldeki bilgi ve belgelere göre Yüksek Disiplin Kurulları tarafından resen de verilebilir.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası verilen personelin Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesilmesi veya sözleşmesinin feshi işlemleri, tabi oldukları mevzuata uygun olarak yerine getirilir.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasını gerektiren bir disiplinsizlik nedeniyle hakkında yapılan inceleme ve araştırmanın emniyetli ve sıhhatli olarak devam etmesi amacıyla, görevi başında kalmasında sakınca görülecek subay, astsubay, uzman erbaş veya sözleşmeli erbaş ve erlerin görevinden geçici olarak uzaklaştırılmasına veya görev yerinin değiştirilmesine ilişkin işlemler 6413 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi esaslarına göre yürütülür.
Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasını gerektiren durumun oluştuğunun disiplin amirleri tarafından tespit edilmesinden itibaren bir yıl ve her halde disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren beş yıl geçtikten sonra aynı sebeple Yüksek Disiplin Kurulu tarafından ayırma cezası verilemez.
Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası verilmesi talebi ile Yüksek Disiplin Kuruluna (YDK) sevk edilen personel avukatı vasıtası ile kurul nezdinde yazılı ve sözlü savunma yapabilir.
Yüksek Disiplin Kurulu tarafından savunma yeterli görülürse Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası Verilmesine Yer Olmadığına dair karar verilir.
Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası ile cezalandırılan ilgililerin ise idari işlemin tebliğine müteakip 60 gün içerisinde yürütmeye durdurma talepli iptal davası açmak suretiyle yasal yollara başvurmasında hukuki yarar bulunmaktadır.